De Opgave
De opgave van dit multidisciplinaire project is om op een historische plek aan het Bassin in hartje Maastricht, een Poptempel te ontwikkelen. Het programma van eisen bestaat uit een grote zaal voor 2000 personen en een kleine zaal voor kleinere optredens met ca. 300 personen publiek.
Aan de hand van een uitgebreid Programma van Eisen, stedenbouwkundige analyses en diverse case-studies is er in een multidisciplinaire ontwerpteam een ontwerp ontstaan dat recht doet aan de historische plek, de bindende elementen in de omgeving en de stedenbouwkundige uitgangspunten.
De lay-out en logistiek van het terrein en het gebouw leiden niet alleen tot een soepele organisatie, maar bieden organisatoren ook de mogelijkheid tijdelijke podia te creëren. Tijdens het technisch ontwerp is een inklapbare gevel ontwikkeld om een openlucht podium mogelijk te maken en zo ook openluchtconcerten te kunnen accommoderen.
Het Ontwerp
Het ontwerp is gebaseerd op de verbinding tussen Oost en West Maastricht via een brug voor licht verkeer en een tramverbinding. Een centraal plein dat onder de bestaande hoofdverkeerswegen doorloopt verbindt het Bassin met de nieuwe brug. Vanwege het verlaagde plein ontstaan er twee niveaus waarover het publiek bij het gebouw komt. Om die reden is de lobby opgedeeld in twee niveaus, waarbij beide niveaus beschikken over een caféruimte.
De grote zaal heeft een waaiervorm en een variabele capaciteit om een huiselijke sfeer te creëren en iedereen zo dicht mogelijk bij het podium te laten komen. De geluidisolatie wordt verzorgd door een box-in-box constructie waarbij de binnen box een eigen fundering heeft. De lobby, laad- en losvoorzieningen, de kantoren en de backstage ruimten zijn als een schil om deze buiten box heen gevouwen. Het gebouw wordt op die manier zo compact mogelijk te houden, wat voordelen heeft voor de warmtehuishouding en het energieverbruik. De kleine zaal is aan de autoweg gesitueerd als referentiepunt en focuspunt voor promoties.
Het poppodium heeft twee verschillende festival settings, zowel binnen als buiten. De beide zalen en één van de cafés staan met elkaar in verbinding via de centrale lobby, waardoor er drie plaatsen zijn voor optredens. In de buitensetting wordt een geveldeel omhoog geklapt waardoor de lobby voor de kleine zaal als podium kan dienen terwijl het publiek buiten staat. De ingeklapte wand dient dan als ‘dak’ van het podium en om de verlichting aan op te hangen.
Openluchtpodium
Om een openluchtconcert mogelijk te maken is de zuidgevel van de foyer voor de kleine zaal van 20 meter lang en 7 meter hoog, inklapbaar uitgevoerd. Hiervoor is inspiratie geput uit een ontwerp van Santiago Calatrava voor het Ernstings Warehouse in Coesfeld, Duitsland. Deze garagedeur is echter niet wind- en waterdicht, noch warmte-isolerend of transparant.
Constructief levert dit ontwerp een probleem op: de windbelastingen op de gevel moeten aan de onderzijde, via de zijkanten afgedragen worden én het totale gewicht van de gevel komt aan het dak te hangen. Het is dus van belang de constructie zo licht mogelijk uit te voeren.
Er is gekozen voor aluminium kozijnen met transparant polycarbonaat, waarbij de kozijnen zijn verstevigd met aluminium ribben over de stijlen. De ribben bieden tevens de mogelijkheid de constructie te gebruiken om kleine licht- en muziekinstallaties op te hangen.
De gevel klapt in door de onderregel door middel van poelies omhoog te tillen waardoor de scharnierpunten halverwege de gevel naar buiten komen. Het scharnierpunt in de dakrand bestaat uit een stalen as met daaraan gegoten metalen beugels waar de elementen aan bevestig worden. Het ontwerp is tot in detail uitgewerkt: waarbij een inklapbare balustrade zelfs als bankje in de foyer kan dienen.
Het Team
- Architectuur: Ir. Joop Zuur
- Bouwtechniek: Ir. Dirk Arts
- Constructie: Ir. Michael van Telgen
- Installaties & Bouwfysica: Ir. Marco Maas & Ir. Tom Thomassen